Za olsztyńską miedzą...

W nieodległym Reszlu, historycznym miasteczku warmińskim w Galerii „Zamek”  Muzeum Warmii i Mazur czynna jest wystawa „Przepraszam, czy tu biją? Polski plakat filmowy. Lata 70. i 80”. Wśród grupy czołowych przedstawicieli Polskiej Szkoły Plakatu, których dzieła prezentowane są na tej wystawie, wymieniany jest Franciszek Starowieyski.

Mało kto wie (Wikipedia nie), że Franciszek Starowieyski był honorowym obywatelem Reszla.

            Franciszek Starowieyski (1930-2009) to światowej sławy polski  malarz, grafik, scenograf, kolekcjoner. Jeden z najwybitniejszych przedstawicieli polskiej szkoły  plakatu. Autor ok. 300 plakatów. Swoje pracownie miał w Warszawie i Paryżu. Twórca Teatru Rysowania prezentowanego w różnych miastach świata m. in. Paryżu, Wenecji, Sewilli, Chicago. Pierwszy Polak, któremu nowojorskie muzeum sztuki nowoczesnej Museum of Modern Art (MoMA) zorganizowało monograficzną wystawę twórczości w 1985 roku. 

            Starowieyski do Reszla przyjechał po raz pierwszy w latach osiemdziesiątych XX wieku. 25 czerwca 1987 roku zorganizowano tutaj wystawę „Weneckie ekspozycje sztuki polskiej  w Reszlu” - Andrzeja Majewskiego, Bronisława Chromego, Tadeusza Markiewicza, Franciszka Starowieyskiego, eksponowanej na 42 Biennale – Wenecja 1986. Wystawa odbywała się w galerii zamkowej administrowanej przez Bolesława i Jolantę Marschallów. Starowieyski prezentował pracę pod tytułem „Pielgrzymka do Świętego Półkonia”.  Opieka gospodarzy i nawiązana przyjaźń zaowocowała częstymi pobytami artysty w Reszlu.  

Starowieyskiemu przypadły do gustu wizyty w tym malowniczym warmińskim miasteczku, leżącym w pobliżu granicy z Mazurami. Wspominał później   „ (…) bardzo łatwo pogodziłem się z morenowym pagórkowatym krajobrazem mazurskim (…) [który]  szalenie mi odpowiada (…)  Dla mnie Mazury to przede wszystkim nie jeziora, ale piękne aleje (…) dające niebywałe poczucie przestrzeni.” 

            Indywidualne wystawy jego prac w Reszlu odbyły się jeszcze w 1992 i 2003 roku.

Na olsztyńskim zamku, w Muzeum Warmii i Mazur w 2000 roku z okazji wystawy "Starowieyski & Starowieyski" zorganizowanej w siedemdziesięciolecie urodzin  udzielając wywiadu dziennikarce „Gazety Olsztyńskiej” na pytanie: Co Pan będzie robił po urodzinach? Odpowiedział – To co i teraz. Siedzę w Reszlu i pracuję.

            Mieszkańcy miasta docenili artystę. W 2007 roku Rada Miejska Reszla przyznała artyście tytuł Honorowego Obywatela Miasta, a  uroczystość  wręczenia odbyła się podczas specjalnej sesji Rady Miasta z okazji obchodów 670 lecia nadania praw miejskich Reszlowi. W 2008 roku odlano jego dłoń i wmurowano w jedną ze ścian dziedzińca zamkowego.  Po śmierci artysty dodano napis „Tu w latach 1986-2009 tworzył wybitny artysta Franciszek Starowieyski”.

Teraz Polska Szkoła Plakatu ponownie gości na reszelskim zamku.

Dominika