Hans Kloss w Olsztynie

Niemały sukces książki Miłoszewskiego „Gniew” pokazał, jak bardzo lubimy, gdy niesamowitą akcję powieści autor zechce osadzić w znajomych nam okolicach. Frajdę sprawia wówczas nie tylko kryminalna zagadka, ale też podążanie za bohaterem w miejsca codziennie mijane, choć widziane już z innej perspektywy. Ta sama kawiarnia, po lekturze już nie jest taka sama.

Rzecz ma się podobnie z filmami. Nie wiem czy tego typu emocje budzą wytwory kultury w mieszkańcach choćby Nowego Jorku, który jest tłem dla tysięcy produkcji i wydawnictw, ale w Olsztynie i owszem. Jeśli gdziekolwiek pojawi się wzmianka czy migawka zdradzająca, że akcja dzieje się w naszym mieście, czytelnicy i widzowie od razu skrzętne odnotowują ten fakt. Jeśli zaś mamy do czynienia z dziełem kultowym, należy się wręcz spodziewać, że po jakimś czasie do rąk fanów trafi kompletny zbiór cennych informacji, a osławione miejsca nabiorą statusu lokalnej atrakcji.

Tak stało się z bardzo popularnym już w latach 60-tych polskim serialem „Stawka większa niż życie”. O przygodach Hansa Klossa słyszało każde dziecko, a jego losy śledził niemal każdy dorosły. I to dla tych miłośników filmu przygotowano „Stawkowy przewodnik filmowy”. Znajdą oni tu wiele ciekawostek, wypowiedzi aktorów, kadrów z poszczególnych odcinków kręconych w kilku miastach Polski. Jednym z nich jest właśnie Olsztyn. 

Serial jest dziś swoistym dokumentem naszego miasta z drugiej połowy XX wieku. Przewodnik prowadzi wnikliwych widzów przez poszczególne sceny w znajome miejsca. A jest co podpatrywać. Sceny kręcono w Śródmieściu, na Dajtkach, nad Łyną i Wadągiem, w okolicach jezior Kortowskiego, Skandy i Trackiego, ale głównie na Starówce. Jest zatem i nasza biblioteka. Bogdan Bernacki, autor olsztyńskiej części „Przewodnika” przytacza kawałek historii budynku nawiązując do hitlerowskiego motywu architektonicznego widniejącego na jednym z narożników jeszcze przed II wojną światową. Oczywiście nie było go już w momencie realizacji serialu, ale uwieczniono siedzibę Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej. Do dzisiaj za to zachowały się elementy tzw. zegarów słonecznych, które czasu nie mierzą bo są tylko dekoracjami. Autor dodał w informacjach, że „w 1945 r. obiekt został spalony przez czerwonoarmistów, a rekonstrukcję budowli przeprowadzono tuż po zakończeniu II wojny światowej”. Warto jednak uściślić, że palił się jedynie dach, a zabytkowe gotyckie skrzydło stoi do dziś i cieszy oczy Olsztynian i turystów.

 

Fot. ze zbiorów autora książki: Stanisław Piechocki, "Dzieje olsztyńskich ulic",
Olsztyn 1998,Wydawnictwo Remix

Książka jest ciekawa i warta polecenia z wielu powodów. Toteż za Stanisławem Mikulskim, odtwórcą głównej roli agenta J23, zapraszam na wędrówkę szlakiem olsztyńskich plenerów i obiektów z serialu, który również można wypożyczyć w bibliotece w Starym Ratuszu.

anita