Przejdź do głównej zawartości

Kalendarium rocznic regionalnych w 2022 roku

 

Jak co roku, w życiu każdego bibliotekarza przychodzi taki moment, gdy zaczyna niespokojnie rozglądać się wokół siebie w poszukiwaniu wskazówek, albo choćby życzliwego spojrzenia kolegów i koleżanek, gotowych nieść wsparcie w ustaleniu jakaż to w tym roku jest ważna data, o której nie wypada zapomnieć. W Pracowni Regionalnej też staramy się pamiętać o istotnych wydarzeniach, osobach i kamieniach milowych w dziejach naszych obu cudnych krain. Naturalnie w swoim czasie ogłoszony zostanie rządowy program wsparcia dla akcji promowania czytelnictwa i dowiemy się kogo w letnich miesiącach narodowo czytać będzie cała Polska. Organizatorzy Europejskich Dni Dziedzictwa podadzą nośne hasło przewodnie, a i Sejmik Warmii i Mazur zainspiruje regionalnym tematem. Będzie więc z czego czerpać. Gdyby jednak komuś było mało poniżej prezentuję „Kalendarium rocznic regionalnych na 2022 rok” (ma się rozmieć w wyborze). I jak tak patrzę, to ’22 daje kilka okazji do upamiętnienia zasłużonych dziennikarzy oraz redaktorów prasowych i radiowych. Będzie też sporo pretekstów, aby głośniej mówić o niezwykłych kobietach. My oczywiście nie zapomnimy o swojej patronce.

  • 2 stycznia 1922 – 100. rocznica urodzin Stanisława Bielikowicza – autora gawęd „Winciuk gada”
  • 4 stycznia 1912 – 110. rocznica urodzin Henryka Panasa - pisarza
  • 7 stycznia 1922 – 100. rocznica ukazania się pierwszego numeru „Przyjaciela Dziatek” tygodniowego dodatku dla dzieci do przedwojennej „Gazety Olsztyńskiej” (w latach 1922-1926, red. Jan Beszczyński)
  • 10 stycznia 1892 – 130. rocznica urodzin Melchiora Wańkowicza – pisarza, autora reportaży „Na tropach Smętka”
  • 22 stycznia 1902 – 120. rocznica urodzin Włodzimierza Mroczkowskiego – dziennikarza i redaktora naczelnego „Wiadomości Mazurskich” i „Życia Olsztyńskiego”
  • 29 stycznia 1887 – 135. rocznica urodzin Emilii Sukertowej-Biedrawiny – działaczki społecznej, redaktorki, popularyzatorki sprawy Mazurów
  • 7 lutego 1877 – 145. rocznica urodzin Feliksa Nowowiejskiego – muzyka i kompozytora z Barczewa
  • 9 lutego 1922 – 100. rocznica urodzin Georga Dietricha – działacza charytatywnego, honorowego obywatela Olsztyna
  • 12 lutego 1892 – 130. rocznica urodzin Franciszka Barcza – działacza oświatowego na Warmii, Mazurach i Powiślu
  • 21 lutego 1907 – 115. rocznica urodzin Ryszarda Knosały – nauczyciela szkół polskich, komendanta Hufca Wschodniopruskiego ZHP
  • 23 lutego 1857 – 165. rocznica urodzin Feliksa Schreibera – księdza katolickiego, olsztyńskiego działacza oświatowo-religijnego
  • 21 marca 1887 – 135. rocznica urodzin Ericha Mendelsohna – architekta z Olsztyna, autora Domu Pogrzebowego Bet Tahara
  • 23 kwietnia 997 – 1025. rocznica śmierci św. Wojciecha – organizatora misji w Prusach
  • 23 kwietnia 1897 – 125. rocznica urodzin Pawła Sowy – pedagoga na Warmii i Mazurach
  • 17 maja 1922 – 100. rocznica urodzin Anny Kochanowskiej – dziennikarki Radia Olsztyn
  • 21 czerwca 1922 – 100. rocznica urodzin Piotra Napiórkowskiego – dziennikarza olsztyńskiej rozgłośni Polskiego Radia, autora regionalnych wywiadów i audycji
  • 26 czerwca 1922 – 100. rocznica urodzin Maryny Okęckiej-Bromkowej – dziennikarki radiowej radia Olsztyn
  • 30 czerwca 1997 – 25. rocznica śmierci Jana Lubomirskiego – nauczyciela śpiewu i muzyki, folklorysty, od 1945 roku związanego z Olsztynem
  • 7 lipca 1957 – 65. rocznica śmierci Jakuba Prawina – wojskowego, prawnika, pierwszego wojewody olsztyńskiego
  • 22 lipca 1982 – 40. rocznica śmierci Jana Boenigka – nauczyciela szkół polskich na Warmii i Mazurach
  • 27 lipca 1982 – 40. rocznica śmierci Edwarda Martuszewskiego – olsztyńskiego publicysty i krytyka literackiego, tłumacza i pisarza, kierownika literackiego Teatru Jaracza w Olsztynie
  • 28 lipca 1972 – 50. rocznica śmierci Balbiny Świtycz-Widackiej – rzeźbiarki od lat 50-tych XX wieku związanej z Olsztynem, autorki m.in. pomnika Mickiewicza przy LO1 oraz rzeźb w parku zamkowym „Ryba z dzieckiem” i „Wiosna”
  • 27 sierpnia 1922 – 100. rocznica powstania Związku Polaków w Niemczech
  • 27 września 1897 – 125. rocznica urodzin Eugenii Śnieżko-Szafnaglowej – olsztyńskiej aktorki teatralnej
  • 10 listopada 1852 – 170. rocznica urodzin Jana Liszewskiego – redaktora „Gazety Olsztyńskiej”
  • 11 listopada 1512 – 510. rocznica urodzin Marcina Kromera – historyka i dyplomaty w okresie renesansu, od 1579 biskupa warmińskiego
  • 5 grudnia 1962 – 60. rocznica powstania Stowarzyszenia Miłośników Muzyki Feliksa Nowowiejskiego
  • 15 grudnia 1932 – 90. rocznica urodzin Tadeusza Willana – dziennikarza, pisarza, redaktora „Warmii i Mazur”
  • 19 grudnia 1922 – 100. rocznica urodzin Mariana Biskupa – historyka, redaktora „Rocznika Elbląskiego”
  • 25 grudnia 1922 – 100. rocznica urodzin Witolda Piechockiego – olsztyńskiego pisarza, prawnika i redaktora.

PS. Października nie zgubiłam. Tak jakoś wyszło.

Anita

 

 

Komentarze

Popularne posty z tego bloga

Faworki czy chrust?

Zapytano mnie ostatnio czy na Warmii jadano faworki czy chrust. Sądząc z zachowanych opisów etnograficznych częściej spotykaną nazwą są faworki. Samo słowo ma ciekawą etymologię. W języku angielskim favor oznacza łaskę, przychylność (co z kolei nasuwa skojarzenia z zabieganiem w okresie zapustnym na Warmii o pomyślność w przyszłorocznych plonach). W języku francuskim faveur ma dodatkowe znaczenie – odnosi się do wąskiej wstążki. Chrust do słowo polskie i odnosi się do suchych gałązek albo gęstych zarośli. Wyraźnie tłumaczy to istotę słodkich chruścików. Ponieważ jednak badań językoznawczych na ten temat na Warmii nikt nie zrobił, kwestia faworki czy chruściki pozostanie jak na razie nierozstrzygnięta. Tymczasem jedno jest pewne - słodkie, smażone wyroby w kształcie zawiniętego ciasta, podobnie jak pączki, tradycyjnie robiono w czasie ostatków i kojarzą się nam dzisiaj z Tłustym Czwartkiem. W mojej rodzinie (trzecie pokolenie na Warmii) nazywaliśmy je po prostu chruścikami, choć robio

Gwara warmińska. Elementarz i komentarz

 I. Lewandowska, E. Cyfus,  Elementarz gwary warmińskiej. Rodzina, dom i zagroda ,   LGD "Południowa Warmia", Barczewo 2012, 62 s. (z CD) Język, którym posługiwali się autochtoni na Warmii (warm. hizyge - tutejsi), w 2012 roku doczekał się swojego elementarza. Wano wejta. Łuradowoła by sia moja óma, Warnijko w Nagladach łurodzona, co by ino ziedziała, że je tero ksiónżka o tym, jak godoć po naszamu*.   Óma móziła po naszamu** , po polsku i po niemiecku. Jej sześcioro dzieci pamięta warmińską gwarę, w której się wychowywało.   Tym większe było zainteresowanie mojej Mamy, najmłodszej córki Babci, publikacją I. Lewandowskiej i E. Cyfusa. Książka chibko przywołała wiele wspomnień, jak to łu noju było*** .  Wyrażając ogromne uznanie  dla pracy I. Lewandowskiej i E. Cyfusa, podajemy w poniższym komentarzu różnice między wykładnią w "Elementarzu...", a językiem mówionym z okolic Gietrzwałdu. Nie ma ich wiele, ale skoro się pojawiły, wydają się wa

Kurpiowsko-mazurskie fafernuchy

W kilku książkach o tradycjach kulinarnych Warmii i Mazur znalazłam informacje o fafernuchach – niemożliwie twardych ciastkach w charakterystycznym kształcie kopytek, będących świetnym dodatkiem do… wódki. Kurpiowsko-mazurskie łakocie Jednym tchem wymienia się je z innymi daniami o dziwnych nazwach jak dzyndzałki, farszynki czy karmuszka. Nie świadczy to jednak o tym, że owe fafernuchy wyszły z kuchni dawnych Warmiaków albo Mazurów. Jak się przekonałam, nadal współczesnym mieszkańcom naszego województwa pozostają dość obce. Słusznie natomiast łączy się je z Kurpiami i ich dziedzictwem kulinarnym. Ciekawie na ich temat pisze autor bloga Weganon. Warto jednak tylko zastanowić się czy faktycznie ciacha przywędrowały z Mazur na Mazowsze, czy może odwrotnie. Biorąc pod uwagę skąd pochodzą sami Mazurzy, kierunek przenikania się kultur może być zaskakujący i nieoczywisty.  Pieprzowe ciasteczka Sama nazwa tych „pogryzajek” pochodząca z niemieckiego „pfefferkuchen” może też mie