Czy lubicie czytać o
sławnych ludziach? Ja tak, a mam nadzieję, że wy też. Kto z nas nie marzył
kiedyś o sławie? Jeśli chcecie poznać bliżej sławnych ludzi naszego regionu,
zachęcam was do sięgnięcia po książkę „100 wybitnych postaci Warmii i Mazur. W
stulecie niepodległości Polski”. Jest to praca zbiorowa olsztyńskich historyków
i pisarzy pod redakcją Stanisława Achremczyka i Jerzego Kiełbika, wydana w 2018
r. Niektórzy z was pomyślą zapewne: „Znowu jakaś nudna encyklopedia z suchymi
wiadomościami typu: >>urodził się (…); umarł (…); napisał (…)<<”.
Otóż nie, wprawdzie książka ma formę słownika biograficznego, ale moim zdaniem
wcale nie jest nudna. Sylwetki stu wybitnych postaci związanych z Warmią i
Mazurami zostały przedstawione w formie zwięzłych szkiców, nieprzekraczających
dwóch stron formatu A4 i uzupełnionych licznymi ilustracjami. Czytając je,
dowiedziałam się z nich nie tylko o najważniejszych faktach z życia danej
postaci, lecz także, w jakim środowisku się wychowała, jaki miała system
wartości, jakie zainteresowania, cele i osiągnięcia.
Galeria sław naszego
regionu prezentowana jest w porządku chronologicznym. Kto znalazł się w tej
złotej setce? Figurują w niej duchowni katoliccy i protestanccy, drukarze i
wydawcy, urzędnicy, nauczyciele, działacze ruchów narodowych i ludowych,
naukowcy, architekci, inżynierowie i przemysłowcy, kartografowie, artyści sztuk
plastycznych i twórcy rzemiosła artystycznego, literaci, muzycy, aktorzy i
sportowcy. Jednym słowem, ludzie, którzy wnieśli wielki wkład w życie
polityczne, społeczne, gospodarcze, kulturalne i religijne Warmii i Mazur. Są
wśród nich osoby o zasługach na skalę europejską czy światową, jak Mikołaj
Kopernik, Emil Adolf Behring czy Erich Mendelsohn; osoby zasłużone w skali
ogólnopolskiej, jak Ignacy Krasicki, Feliks Nowowiejski, Marian Bublewicz;
znani na szczeblu lokalnym, jak Jerzy Andrzej Helwing, Jan Maciej Meyer czy
Maria Zientara-Malewska, jak również osoby mało znane ogółowi. Co do mnie, to
moją uwagę przykuły szczególnie sylwetki osób, o których wiedziałam dotychczas niewiele,
jak Jan Moneta, autor jednego z pierwszych podręczników do nauki języka
polskiego, czy Ferdynand Gottlob Schichau, twórca stoczni i fabryki lokomotyw w
Elblągu, jeden z pierwszych przedsiębiorców w Prusach zapewniających swoim
pracownikom bogaty pakiet socjalny.
Dzięki chronologicznemu
układowi życiorysów najwybitniejszych postaci regionu oraz różnorodności
dziedzin, w których się wyróżniły, widać, jak z życiorysów poszczególnych ludzi
powstaje historia nie tylko regionalna, lecz także narodowa i powszechna.
Różnorodność środowisk, z jakich się wywodzili, ukazuje bogactwo kulturowe
Warmii i Mazur, gdzie współistnieli i współdziałali ludzie różnych wyznań i
narodowości; obok rodowitych Warmiaków i Mazurów również przybysze z różnych
regionów dzisiejszych Niemiec i Polski. Właśnie to przekrojowe ujęcie tematu w
połączeniu ze zwięzłością tekstów, staraniem o obiektywność w ocenie
przedstawionych postaci oraz przywołanie sylwetek osób dotychczas mało znanych
lub pomijanych w większości słowników i opracowań biograficznych, stanowi
według mnie największą zaletę książki. Dodatkowymi atutami są wygodny w
czytaniu format A4 oraz bogata szata graficzna, zawierająca doskonałej jakości
reprodukcje zdjęć, portretów malarskich, rysunków, map, planów i widokówek.
Książka „100 wybitnych
postaci Warmii i Mazur” nie jest powieścią i nie da się jej przeczytać jednym
tchem, ale pozycją, którą najlepiej czytać fragmentami i wracać do niej
wielokrotnie, aby odkryć coś nowego. Przynajmniej ja tak robię i sprawia mi to
przyjemność. Wam również życzę przyjemnej lektury i wielu ciekawych odkryć.
100 wybitnych postaci Warmii i Mazur. W
stulecie niepodległości Polski. Edycja wspólna Towarzystwa Naukowego i
Ośrodka Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego pod red. Stanisława
Achremczyka i Jerzego Kiełbika, Pracownia Wydawnicza „ElSet”, Olsztyn 2018.
KK
Komentarze
Prześlij komentarz