Niebo z emalii

Dzieło Stefana Knappa w atrium Planetarium (fot. Anna Rau)

W atrium budynku dzielonego przez dwie niezwykle ważne dla Olsztyna instytucje - Galerię Sztuki BWA oraz Planetarium i Obserwatorium Astronomiczne – można podziwiać intrygującą kompozycję złożoną z 205 płytek. Niektóre z nich są wybrzuszone,  wszystkie zaś tworzą „dywan” z kolorowych kopuł lub - jak inni powiadają - „emaliowane niebo”. Twórcą tej instalacji był Stefan Knapp – urodzony w Biłgoraju artysta plastyk i rzeźbiarz, jak również lotnik RAF w okresie II wojny światowej. (Inne dzieło tego twórcy to wiszący w holu Planetarium portret Mikołaja Kopernika). Dorobek artystyczny Stefana Knappa jest bogaty, jakkolwiek większość jego dzieł znajduje się za granicą (warto wspomnieć choćby siedzibę ONZ w Genewie, czy lotnisko Heathrow), gdyż plastyk podczas wojny – po straszliwych doświadczeniach na Syberii – osiadł w Wielkiej Brytanii. Wspomniana wcześniej kompozycja z pomalowanego emalią metalu była darem artysty dla Olsztyna z okazji 500-lecia  urodzin Mikołaja Kopernika. W zeszłym tygodniu (12.10.16) Aeroklub Warmińsko-Mazurski, Klub Seniorów Lotnictwa w Olsztynie oraz BWA uczciły Stefana Knappa w Olsztynie. Sam dzień był nieprzypadkowy, gdyż 12 października br. to 20. rocznica śmierci artysty (1996). Wieczorem w Galerii odbyła się promocja wspomnień Knappa pt. „Kwadratowe słońce”. Jest to drugie (poprawione) wydanie tej książki, a w prace nad nią zaangażowani byli Kazimierz Brakoniecki (opracowanie przekładu Marii Tarczyńskiej z 1987 r.), Marek Barański (redakcja wydawnicza) oraz Tadeusz Burniewicz (opracowanie graficzne). Wszystkie wystąpienia – odsłaniające kulisy powstania książki - były bardzo interesujące, jednak do najciekawszych zaliczyłabym pełną zaangażowania pogadankę Jerzego Zofki (Prezes Regionalnego Klubu Seniorów Lotnictwa w Olsztynie) na temat biografii artysty.

Kolejną częścią uroczystości było odsłonięcie tablicy poświęconej Stefanowi Knappowi (jest ona umieszczona tuż przy jego emaliowanym dziele). Na zakończenie zaś wyemitowano film dokumentalny o artyście (scenariusz i reżyseria: Maria Mrożek; zdjęcia Andrzej Żydaczewski). Był on interesujący nie tylko przez wzgląd na temat, lecz również sam w sobie - jako dzieło powstałe w czasie, gdy dominował inny typ montażu i narracji filmowej. 

Knapp Day (to oficjalna nazwa imprezy) był tym bardziej ciekawym doświadczeniem, że sam artysta jest w Olsztynie stosunkowo mało znany, a przecież tak bardzo wart uwagi.