Baśniowo daję słowo

Jesień mamy już od dawna, właściwie bliżej nam do zimy, a jeszcze niedawna zmiana czasu przyniosła długie, jesienne wieczory. Możemy wspominać letnie przygody, oglądać zdjęcia z wakacji, planować kolejne wyjazdy… Niewątpliwie, część z nas poświęci się lekturze książek ulubionych autorów. A co, gdy najnowsze tomy serii zostały wypożyczone? Czekamy, czekamy…

Aby całkowicie nie zapaść w sen zimowy i pobudzić swój umysł, proponujemy zagadki literackie. Wszyscy znamy bajki, baśnie i legendy, a gdyby trzeba było wymienić ich tytuły, z pewnością każdy wskaże kilka pozycji. Ale czy znamy bajki lub baśnie z Warmii i Mazur? Królewny, zbójcy, kłobuki, Smętek, cenne skarby, zatopione zamki, podwodne królestwa... Warto sprawdzić swoją wiedzę układając puzzle lub rozwiązując krzyżówkę. Łamigłówki przygotowane na Noc Bibliotek 2019 są cały czas dostępne, nie zakurzyły się, czekają. A może będą inspiracją do dalszej lektury?

Dominika

Komentarze

Popularne posty z tego bloga

Gwara warmińska. Elementarz i komentarz

I. Lewandowska, E. Cyfus, Elementarz gwary warmińskiej. Rodzina, dom i zagroda , LGD "Południowa Warmia", Barczewo 2012, 62 s. (z CD) Język, którym posługiwali się autochtoni na Warmii (warm. hizyge - tutejsi), w 2012 roku doczekał się swojego elementarza. Wano wejta. Łuradowoła by sia moja óma, Warnijko w Nagladach łurodzona, co by ino ziedziała, że je tero ksiónżka o tym, jak godoć po naszamu*. Óma móziła po naszamu** , po polsku i po niemiecku. Jej sześcioro dzieci pamięta warmińską gwarę, w której się wychowywało. Tym większe było zainteresowanie mojej Mamy, najmłodszej córki Babci, publikacją I. Lewandowskiej i E. Cyfusa. Książka chibko przywołała wiele wspomnień, jak to łu noju było*** . Wyrażając ogromne uznanie dla pracy I. Lewandowskiej i E. Cyfusa, podajemy w poniższym komentarzu różnice między wykładnią w "Elementarzu...", a językiem mówionym z okolic Gietrzwałdu. Nie ma ich wiele, ale skoro się...

Czytaj dalej»

Faworki czy chrust?

Zapytano mnie ostatnio czy na Warmii jadano faworki czy chrust. Sądząc z zachowanych opisów etnograficznych częściej spotykaną nazwą są faworki. Samo słowo ma ciekawą etymologię. W języku angielskim favor oznacza łaskę, przychylność (co z kolei nasuwa skojarzenia z zabieganiem w okresie zapustnym na Warmii o pomyślność w przyszłorocznych plonach). W języku francuskim faveur ma dodatkowe znaczenie – odnosi się do wąskiej wstążki. Chrust do słowo polskie i odnosi się do suchych gałązek albo gęstych zarośli. Wyraźnie tłumaczy to istotę słodkich chruścików. Ponieważ jednak badań językoznawczych na ten temat na Warmii nikt nie zrobił, kwestia faworki czy chruściki pozostanie jak na razie nierozstrzygnięta. Tymczasem jedno jest pewne - słodkie, smażone wyroby w kształcie zawiniętego ciasta, podobnie jak pączki, tradycyjnie robiono w czasie ostatków i kojarzą się nam dzisiaj z Tłustym Czwartkiem. W mojej rodzinie (trzecie pokolenie na Warmii) nazywaliśmy je po prostu chruścikami, choć r...

Czytaj dalej»

Kurpiowsko-mazurskie fafernuchy

W kilku książkach o tradycjach kulinarnych Warmii i Mazur znalazłam informacje o fafernuchach – niemożliwie twardych ciastkach w charakterystycznym kształcie kopytek, będących świetnym dodatkiem do… wódki. Kurpiowsko-mazurskie łakocie Jednym tchem wymienia się je z innymi daniami o dziwnych nazwach jak dzyndzałki, farszynki czy karmuszka. Nie świadczy to jednak o tym, że owe fafernuchy wyszły z kuchni dawnych Warmiaków albo Mazurów. Jak się przekonałam, nadal współczesnym mieszkańcom naszego województwa pozostają dość obce. Słusznie natomiast łączy się je z Kurpiami i ich dziedzictwem kulinarnym. Ciekawie na ich temat pisze autor bloga Weganon. Warto jednak tylko zastanowić się czy faktycznie ciacha przywędrowały z Mazur na Mazowsze, czy może odwrotnie. Biorąc pod uwagę skąd pochodzą sami Mazurzy, kierunek przenikania się kultur może być zaskakujący i nieoczywisty. Pieprzowe ciasteczka Sama nazwa tych „pogryzajek” pochodząca z niemieckiego „pfefferkuchen” może też...

Czytaj dalej»

region region

Szukaj na tym blogu